Nijebuorren Harkema

1.1 Aanleiding

Voorliggend bestemmingsplan heeft betrekking op de woningontwikkeling op de voormalige tennisbaan in het dorp Harkema. Stichting Woningbouw Achtkarspelen is voornemens om op deze locatie 17 woningen te realiseren.

De gewenste realisatie van deze woningen is op grond van het vigerende bestemmingsplan niet mogelijk. In dat bestemmingplan zijn de percelen bestemd als enkelbestemmingen 'Sport' en 'Maatschappelijk'. In het geldende bestemmingsplan is voor deze ontwikkeling geen wijzigingsbevoegdheid opgenomen. Het is noodzakelijk dat er een nieuw bestemmingsplan wordt opgesteld waarmee de bouw van 17 woningen planologisch mogelijk wordt gemaakt. Het voorliggende bestemmingsplan voorziet hierin.

1.2 Plangebied

Het plangebied is voor het grootste deel gelegen op de kadastrale percelen 3216 en 3215 aan de Nijebuorren/Nijkamp in het centrum van het dorp Harkema (binnenstedelijk) in de gemeente Achtkarspelen. In de onderstaande figuur is het plangebied op een luchtfoto geprojecteerd. De exacte begrenzing blijkt uit de verbeelding behorende bij het voorliggende bestemmingsplan.

Het plangebied is het terrein van de voormalige tennisvereniging en de voormalige gymzaal. In de huidige situatie betreft het een braakliggend stuk grond dat grofweg in het midden doorsneden is door een rij struweel, met een doorgang. Het terrein wordt omgeven door groenstroken met opgaande beplanting in de vorm van bomen, struiken en hagen. Aan de noordwestkant grenst de Nijebuorren met daarachter woningen. Aan de zuidoostkant grenzen achtertuinen van de huizen aan de Warmoltsstrjitte. Ten westen liggen woningen en ten oosten de straat Nijkamp. Bebouwing en permanent oppervlaktewater ontbreken in het plangebied. De oppervlakte van het gehele plangebied bedraagt circa 7.800 m2.

Figuur 1. De globale begrenzing van het plangebied

1.3 Vigerend bestemmingsplan

Het vigerende bestemmingsplan is het bestemmingsplan 'Harkema Centrum', dat op 29 september 2011 door de gemeenteraad van Achtkarspelen is vastgesteld. In dit bestemmingsplan zijn de percelen binnen het plangebied bestemd voor 'Sport' en 'Maatschappelijk' (figuur 2). Reguliere woningbouw is op deze bestemmingen op grond van het huidige bestemmingsplan niet mogelijk.

Enkelbestemming 'Sport'
De voor 'Sport' aangewezen gronden zijn bestemd voor sportterreinen en gebouwen ten behoeve van sportieve doeleinden, met de daarbij behorende voorzieningen, zoals een kantine. Woningen en tuinen passen niet binnen de bestemmingsomschrijving en gebruiksmogelijkheden van de bestemming.

Enkelbestemming 'Maatschappelijk'
De gronden met de bestemming 'Maatschappelijk' zijn bestemd voor gebouwen ten behoeve van maatschappelijke voorzieningen, dienstwoningen, aan- en uitbouwen en bijgebouwen bij dienstwoningen. Woningen en tuinen kunnen op basis van de bouw- en gebruiksregels behorende bij de bestemming 'Maatschappelijk' niet mogelijk gemaakt worden.

Figuur 2. Uitsnede van het geldende bestemmingsplan 'Harkema Centrum' (bron: ruimtelijkeplannen.nl)

2.1 Ligging

Harkema ligt in het zuidelijke deel van de gemeente Achtkarspelen, in het voor de streek zo kenmerkende coulissenlandschap (de Friese Wouden). Het dorp ligt op slechts enkele kilometers afstand van Surhuisterveen en op een kleine 10 kilometer van Buitenpost. Harkema ligt bovendien slechts op enkele kilometers van Drachten. Ook plaatsen als Leeuwarden en Groningen zijn vanuit Harkema goed bereikbaar. Het plangebied ligt in het centrum van het dorp. In het dorp is een 30 km/uur regime ingesteld. Voor de wegen buiten de bebouwde kom geldt een maximumsnelheid van 60 km/uur. Alleen op de Betonwei geldt een maximumsnelheid van 80 km/uur.

In de zone langs de Nijebuorren zijn vooral woningen gelegen, afgewisseld met maatschappelijke functies. Het is een woongebied met veel groen.

Figuur 3. Ligging van het plangebied middenin het dorp Harkema

2.2 Planopzet

2.3 Volkshuisvestelijke onderbouwing

3.1 Rijksbeleid

3.2 Provinciaal beleid

3.3 Gemeentelijk beleid

3.4 Conclusie beleid

Het plan past binnen het beleid op zowel rijks-, provinciaal als gemeentelijk niveau. Ten aanzien van beleid is het plan uitvoerbaar.

4.1 (Milieu)hinder van bedrijvigheid

Wettelijk kader
In het kader van een goede ruimtelijke ordening is de ruimtelijk-functionele afstemming tussen bedrijfsactiviteiten, voorzieningen en hindergevoelige functies (waaronder woningen) noodzakelijk. Door middel van de milieuwet- en regelgeving wordt (milieu)hinder in woongebieden zo veel mogelijk voorkomen. Bedrijven en instellingen zijn verplicht te voldoen aan de eisen van een AMvB, dan wel een milieuvergunning te hebben voor de exploitatie van het bedrijf, waarbij rekening gehouden dient te worden met de omliggende woonbebouwing. Er dient te worden aangetoond dat het plan buiten de invloedssfeer van bedrijvigheid in de nabije omgeving valt. Tevens dient te worden aangetoond dat het plan geen belemmering vormt voor de nabijgelegen functies.

Op basis van de publicatie 'Bedrijven en milieuzonering' (2009) van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wordt de richtafstandenlijst voor milieubelastende activiteiten gehanteerd. Per bedrijfstype zijn voor elk van de aspecten geur, stof, geluid en gevaar de minimale afstanden aangegeven die in de meeste gevallen kunnen worden aangehouden tussen een bedrijf en woningen om hinder en schade aan mensen binnen aanvaardbare normen te houden. De grootste afstand is bepalend. De genoemde maten zijn richtinggevend, maar met een goede motivering kan en mag hiervan worden afgeweken.

Toetsing
Het plangebied ligt in het centrum van het dorp Harkema, in een omgeving met gemengde functies zoals wonen, bedrijven en maatschappelijke bestemmingen. Bij een gemengd gebied kunnen de richtafstanden met 1 afstandsstap verkleind worden. Omdat de locatie in een gemengd gebied is gelegen, worden de richtafstanden een afstandsstap verkleind.

Het adres Reitsmastrjitte 2 kent een bedrijfsbestemming, met de functieaanduiding 'specifieke vorm van bedrijf - siersmederij'. In de richtafstandentabel van VNG komt de omschrijving 'Smederijen, lasinrichtingen, bankwerkerijen e.d., p.o. < 200 m2' het meest overeen met het betreffende bedrijf (categorie 3.1). Hiervoor is geluid de bepalende afstand en geldt een minimale afstand van 50 m. De afstand kan met één afstandsstap worden teruggebracht naar 30 m. De bestemmingsgrens van deze bedrijfsbestemming is op ongeveer 10 m van het plangebied gelegen. De kleinste afstand tussen de bestemmingsgrens van de hinderveroorzakende bestemming en het meest nabijgelegen bouwvlak is ruim 30 m en daarmee kan worden voldaan aan de richtafstand tot de hindergevoelige functie.

Ten noorden van het plangebied, aan de Nijebuorren 3, is een uitvaartcentrum gevestigd. Een dergelijke voorziening is in de richtafstandentabel van de VNG als categorie 1 aangemerkt. De kleinste richtafstand behorende bij deze categorie is 10 m. Een afstandsstap verkleinen betekent in dit geval dat een minimale richtafstand ten aanzien van het uitvaartcentrum niet meer van toepassing is. Verder liggen circa 75 meter ten zuiden van het plangebied gronden met de bestemming 'Gemengd', waarbij bedrijven/instellingen zoals genoemd onder milieucategorie 1 en 2 toegestaan zijn. Hier geldt dat de nieuwe woningen buiten de milieuzonering van deze functies zijn gelegen.

Met het voorliggende bestemmingsplan wordt geen nieuwe bedrijvigheid in het plangebied toegestaan, waardoor hinder vanuit het plangebied op de omgeving niet aan de orde is. Geacht wordt dat hinder vanuit de omgeving op het plangebied evenmin aan de orde is en een belemmering zal vormen.

Het bestemmingsplan is voor wat betreft het aspect bedrijfshinder uitvoerbaar.

4.2 Externe veiligheid

Wettelijk kader
Externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's voor de woon- en leefomgeving bij gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen, zoals vuurwerk, aardgas of LPG. Het aandachtsveld van externe veiligheid richt zich op zowel inrichtingen (bedrijven) waar gevaarlijke stoffen aanwezig zijn als het transport van gevaarlijke stoffen. Dit vervoer kan plaatsvinden over weg, water en spoor en door buisleidingen. Het beleid is er op gericht te voorkomen dat te dicht bij gevoelige bestemmingen activiteiten met gevaarlijke stoffen plaatsvinden. Dit is verankerd in diverse wet- en regelgeving, zoals het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb), Besluit externe veiligheid transportroutes en het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit).

Toetsing
In het kader van het Interprovinciaal Overleg (IPO) is een zogenoemde risico-kaart ontwikkeld. Op de risicokaart staan verschillende risico-ontvangers en risicobronnen aangegeven.

Voor dit bestemmingsplan is op de risicokaart nagegaan of er ook aandachtspunten (in dit geval risicobronnen) op het vlak van de externe veiligheid aanwezig zijn. Op basis van deze kaart blijkt dat het plangebied niet binnen de invloedssfeer van risicobronnen ligt. Ook maakt het voorliggende bestemmingsplan geen risicoveroorzakende inrichtingen mogelijk in het plangebied.

Het planvoornemen is wat betreft externe veiligheid uitvoerbaar.

4.3 Bodem

Wettelijk kader
In het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is bepaald dat in de toelichting op een ruimtelijk plan inzicht verkregen moet worden in de uitvoerbaarheid van het plan. Dit betekent dat er onder meer duidelijkheid over de noodzakelijke financiële investering in een (mogelijk noodzakelijke) bodemsanering moet bestaan. Een onderzoek naar de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem is derhalve onderdeel van de onderzoeksverplichting bij de voorbereiding van een ruimtelijk plan. Daarnaast geldt in het kader van een goede ruimtelijke ordening in relatie tot de volksgezondheid dat het bestemmen van gronden met een bodem van onvoldoende milieuhygiënische kwaliteit met een hiervoor gevoelige bestemming, zoals wonen, in beginsel moet worden voorkomen.

Onderzoek
Omdat in het plangebied een woonbestemming mogelijk wordt gemaakt, moet er een verkennend bodemonderzoek worden uitgevoerd om de geschiktheid voor de woonfunctie aan te kunnen tonen. Het ingenieursbureau Enviso heeft in juli 2018 een dergelijk onderzoek verricht op de planlocatie, om inzicht te verkrijgen in het voorkomen van aanwezige verontreinigende stoffen in de bodem (Bijlage 3).

Op basis van de onderzoeksresultaten van het verkennend bodemonderzoek kan de hypothese ‘onverdacht’ aangenomen worden voor het gehele plangebied. Uit milieuhygiënisch oogpunt bestaan er geen beperkingen voor de voorgenomen bestemmingswijziging en vervolgens nieuwbouw van woningen op de locatie.

4.4 Archeologie en cultuurhistorie

Wettelijk kader
De Erfgoedwet bundelt en wijzigt een aantal wetten op het terrein van cultureel erfgoed. De kern van deze wet is dat wanneer de bodem wordt verstoord, de archeologische resten intact moeten blijven (in situ). Wanneer dit niet mogelijk is, worden archeologische resten opgegraven en elders bewaard (ex situ). Daarnaast dient ieder ruimtelijk plan een analyse van de overige cultuurhistorische waarden van het plangebied te bevatten. Voor zover in een plangebied sprake is van erfgoed, dient op grond van voorgaande dan ook aangegeven te worden op welke wijze met deze cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten archeologische restanten rekening wordt gehouden.

4.5 Ecologie

Wettelijk kader
Sinds 1 januari 2017 is de Wet natuurbescherming (Wnb) van kracht. In deze wet is zowel de bescherming van de flora- en faunasoorten vastgelegd, alsook de bescherming van specifieke natuurgebieden (Natura 2000-gebieden). De Wnb vervangt onder andere de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet 1998, waarin voorheen respectievelijk de soortenbescherming en de gebiedsbescherming was geregeld. Naast de Wet natuurbescherming zijn ook de provinciale structuurvisie en verordening relevant voor de gebiedsbescherming. Hierin is onder meer het behoud en de ontwikkeling van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) (voorheen EHS) geregeld.

Toetsing
Om de uitvoerbaarheid van het plan te toetsen, is een inventarisatie van natuurwaarden uitgevoerd. Het doel hiervan is om na te gaan of aanvullend onderzoek in het kader van de Wet natuurbescherming (Wnb) of het provinciaal ruimtelijk natuurbeleid noodzakelijk is. Naast het raadplegen van bronnen is het plangebied ten behoeve van de inventarisatie op 24 januari 2019 bezocht door een ecoloog van BügelHajema Adviseurs. Het rapport van deze ecologische inventarisatie is opgenomen als bijlage bij de toelichting in dit bestemmingsplan (Bijlage 4).

Op basis van de uitgevoerde ecologische inventarisatie is gezien de aangetroffen terreinomstandigheden en de aard van de ontwikkeling voldoende beeld van de natuurwaarden ontstaan.

SOORTENBESCHERMING
In verband met de soortbescherming van de Wnb is het nodig om bij de planning van de werkzaamheden rekening te houden met het broedseizoen van vogels, waaronder het broedseizoen van ransuil en sperwer (eind februari – eind juli). Tevens wordt aanbevolen tijdens de werkzaamheden en tijdens het gebruik van de woningen, gebruik te maken van (buiten)verlichting met gerichte lichtarmaturen, dit in verband met een mogelijk belangrijke vliegroute voor vleermuizen langs de opgaande beplanting om het plangebied.

GEBIEDSBESCHERMING
Een nadere analyse in het kader van de gebiedsbescherming van de Wnb of het provinciaal ruimtelijk natuurbeleid is noodzakelijk. Voor een dergelijke stedelijke ontwikkeling moet worden aangetoond dat gebieden niet worden aangetast door stikstofdepositie als gevolg van het plan (i.v.m de uitspraak RvS van 29 mei 2019). Het plan maakt realisatie van 17 woningen mogelijk. Bij zulke kleinschalige ontwikkelingen betekent het in veel gevallen dat geen sprake is van overschrijding van de geldende norm. De norm is, naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State, dat nieuwe ontwikkelingen tijdens de bouwfase en het toekomstige gebruik niet meer dan 0,00 mol per hectare per jaar stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden mogen bijdragen.

Uit de 'Handreiking woningbouw en AERIUS' blijkt dat onder bepaalde omstandigheden de stikstofdepositie minder bedraagt dan de geldende norm. Hiervoor is een stikstofberekening niet nodig. Deze omstandigheden zijn:

• als sprake is van maximaal 50 laagbouwwoningen;
• als wordt gebouwd op zandgrond;
• én op minimaal 7 km afstand van een Natura 2000-gebied.

Voor deze specifieke ontwikkelingen en voor ontwikkelingen met een aangetoonde stikstofdepositie beneden de norm (0,00 mol/ha/jaar) hoeft in ieder geval geen stikstofberekening worden uitgevoerd. Daarom kan goed gemotiveerd worden dat er in dit geval geen stikstofberekening hoeft te worden uitgevoerd én dus geen vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming nodig is.

Aantasting door stikstofdepositie kan worden uitgesloten en het plan heeft geen negatieve gevolgen voor de instandhoudingsdoelstellingen van natuurlijke habitats en soorten. Voor deze activiteit is dan ook geen vergunning op grond van de Wnb nodig. De ontwikkeling is daarnaast op het punt van provinciaal ruimtelijk natuurbeleid niet in strijd met de Verordening Romte Fryslân.

Conclusie
Het aspect ecologie staat de uitvoerbaarheid van het plan niet in de weg.

4.6 Water

Wettelijk kader
Op grond van artikel 3.1.6 Bro dient in de toelichting op ruimtelijke plannen een waterparagraaf te worden opgenomen van de wijze waarop rekening is gehouden met de gevolgen van het plan voor de waterhuishoudkundige situatie. In deze paragraaf dient uiteengezet te worden of en in welke mate het plan

in kwestie gevolgen heeft voor de waterhuishouding, dat wil zeggen het grondwater en het oppervlaktewater. Het is de schriftelijke weerslag van de zogenaamde watertoets. Het doel van de watertoets is het waarborgen dat waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op evenwichtige wijze in beschouwing worden genomen bij alle waterhuishoudkundig relevante ruimtelijke plannen en besluiten.

Door middel van de watertoets wordt in een vroegtijdig stadium aandacht besteed aan het wateraspect.

Watertoets
De waterbeheerder in het plangebied en in de directe omgeving hiervan is Wetterskip Fryslân. Op 4 januari 2019 is de digitale watertoets aangevraagd en uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de normale watertoetsprocedure van toepassing is, omdat het verhard oppervlak toeneemt. Het advies naar aanleiding van de watertoets is als bijlage in dit bestemmingsplan opgenomen (Bijlage 5).

Compensatie toename verharding
Het Wetterskip hanteert voor nieuwe ontwikkelingen die een toename van verharding betekenen een compensatienorm van 10%. Met de sloop van de opstal van het gymlokaal, de tennisbaan en het gebouw van de tennisclub en het verwijderen van overige verharding (bestrating) is bijna net zoveel verharding verdwenen dan dat er terugkomt. Het totaal bestaand verhard oppervlak is circa 3.650 m2. Het totaal verhard oppervlak in de nieuwe situatie is circa 3.700 m2. De netto toevoeging van verharding bedraagt daarmee slechts 50 m2.

De initiatiefnemer heeft overleg met het Wetterskip gehad over de compensatie van verhard oppervlak voor het plangebied Stuolwynderspaed-Doarpsstrjitte. Daaruit is naar voren gekomen dat watercompensatie in de vorm van nieuw te graven oppervlaktewater niet aan de orde is. Wel dient rekening te worden gehouden met richtlijnen zoals genoemd in de Leidraad Watertoets.

Klimaatadaptie
Om ook in de toekomst prettig te kunnen wonen, werken en recreëren is het noodzakelijk om bij de inrichting van gebieden rekening te houden klimaat effecten. Kansen moeten benut worden die de klimaatverandering met zich meebrengt en het bebouwd gebied beter bestand maken tegen hevige regenbuien, periodes van droogte en hitte en de gevolgen van een mogelijke overstroming. Het klimaat wijzigt en bij nieuwe ontwikkelingen is klimaat robuust bouwen een belangrijk aandachtspunt. Bij de inrichting van het plangebied kan hier op geanticipeerd worden door bijvoorbeeld het percentage verhard oppervlak te verminderen en het plangebied groener in te richten waardoor hittestress afneemt.

In het woningbouwplan worden de verharde oppervlakten gescheiden afgekoppeld. In het gebied wordt voorzien in groenstroken met boombeplanting. Daarnaast zal de initiatiefnemer de huurders attenderen op de voordelen van een groene inrichting.

4.7 Geluidhinder

Wettelijk kader
De Wet geluidhinder beschouwt een woning als een geluidsgevoelig gebouw. De 'geluidbelasting' op gevels van woningen en andere geluidsgevoelige objecten mag niet hoger zijn dan een in de wet bepaalde norm. Daarom dient er een toetsing plaats te vinden aan de eisen uit de Wet geluidhinder. Een akoestisch onderzoek is op grond van de Wet geluidhinder noodzakelijk wanneer een geluidgevoelig gebouw gelegen is binnen een door deze wet aangewezen geluidzone. Een uitzondering geldt voor:

• wegen die gelegen zijn binnen een als woonerf aangeduid gebied;
• wegen waarvoor een maximum snelheid geldt van 30 km/uur.

Wel dient er sprake te zijn van een 'goede ruimtelijke ordening' om een goed woon- en leefklimaat te garanderen.

Toetsing
De locatie ligt binnen de 30 km/uur-zone die van toepassing is in de bebouwde kom van Harkema. Akoestisch onderzoek op basis van de Wet geluidhinder is daarom niet noodzakelijk. Gezien de te verwachten verkeersintensiteiten op de weg waaraan de woningbouw wordt gebouwd, is het aannemelijk dat kan worden voldaan aan het vereiste van een 'goede ruimtelijke ordening'. Het op basis van het Bouwbesluit vereiste binnenniveau van 33 dB moet haalbaar worden geacht.

Geluidhinder ten gevolge van wegverkeerslawaai vormt geen belemmering voor het realiseren van woningbouw.

4.8 Luchtkwaliteit

Wettelijk kader
Projecten die 'niet in betekenende mate' (nibm) van invloed zijn op de luchtkwaliteit hoeven op grond van de Wet milieubeheer (Wm) niet te worden getoetst aan de geldende grenswaarden. Een grens van 3% verslechtering van de luchtkwaliteit (een toename van maximaal 1,2 ìg/m3 NO2 of PM10) wordt als nibm beschouwd. Van een dergelijke verslechtering van de luchtkwaliteit is sprake wanneer een ruimtelijk plan tot een toename van meer dan 1.610 auto's (bij 100% autoverkeer), dan wel 130 vrachtwagens (bij 100% vrachtverkeer) per dag leidt (grenswaarden 2018). Kenniscentrum InfoMil vermeldt op hun website dat als de luchtkwaliteit aan de PM10-normen voldoet, dit ook geldt voor de PM2,5-normen. Op grond hiervan is toetsing aan de grenswaarden voor PM2,5 niet nodig, als aan de PM10-normen wordt voldaan.

Toetsing
Het plan biedt de mogelijkheid tot het realiseren van 17 nieuwe woningen. Op basis van de kengetallen uit de CROW-publicatie 381 “Toekomstbestendig parkeren; Van parkeerkencijfers naar parkeernormen” (2018) mag worden uitgegaan van een ritproductie van 6,3 ritten per woning (gemiddelde weekdag, type woonmilieu centrum-dorps). Dit betekent een ritproductie vanwege het bestemmingsplan van ongeveer 107 ritten per etmaal (6,3 x 17 = 107,1).

De realisatie van 17 woningen leidt niet tot 1.610 voertuigbewegingen per dag waardoor het planvoornemen kan worden beschouwd als een nibm-plan. Verdere toetsing aan de Wet milieubeheer in het kader van de luchtkwaliteit is niet nodig. Het planvoornemen is voor het aspect luchtkwaliteit uitvoerbaar.

4.9 Verkeer en parkeren

Parkeren
Voor parkeren wordt in dit plan een parkeernorm van 1,3 per woning gehanteerd. Dit resulteert in 16,9 benodigde parkeerplaatsen voor de hofjeswoningen. Voor de twee-onder-een-kap woningen is ruimte voor parkeren op eigen erf. In het stedenbouwkundig plan is ruim voldoende parkeergelegenheid ingepast (paragraaf 2.2.1 en Bijlage 1). De ontwikkeling heeft bovendien geen significante toename van de verkeersgeneratie als gevolg.

Ontsluiting
Het plangebied wordt ontsloten via twee voor auto's gescheiden paden. Het westelijke pad zorgt voor ontsluiting op de Nijebuorren en het oostelijke pad zorgt voor de ontsluiting op de Nijkamp. Fietsers en voetgangers kunnen door middel van een wandel-/fietsverbinding vanuit het plangebied naar zowel de Nijebuorren als de Nijkamp. Tussen de hofjeswoningen en de twee-onder-een-kap woningen is een nog een extra wandel/fietspad voorzien. Met deze mogelijkheden voor ontsluiting worden geen belemmeringen voorzien als gevolg van de verkeersbewegingen die door het plan worden veroorzaakt.

Conclusie
Er wordt in ruime mate voldaan aan de parkeernormen. De verkeers- en parkeersituatie vormt geen belemmering voor de functiewijziging.

4.10 M.e.r.-beoordeling

De bij elk ruimtelijk plan uit te voeren m.e.r.-verantwoording houdt in dat nagegaan moet worden of er activiteiten plaatsvinden die negatieve effecten op het milieu kunnen hebben en die van een zodanige omvang kunnen zijn dat er aanleiding bestaat om de (uitgebreide) m.e.r.-procedure te doorlopen. De grondslag hiervoor is enerzijds het Besluit m.e.r. (Besluit milieueffectrapportage) en anderzijds de hiervoor beschreven onderzoeken.

De drempelwaarden waarbij deze verplichting aan de orde is, zijn vastgelegd in de D-lijst van het Besluit milieueffectrapportage (Besluit m.e.r.). Op voorliggende ruimtelijke onderbouwing is categorie D11.2 uit de D-lijst van het Besluit m.e.r., van toepassing, te weten: "De aanleg, wijziging of uitbreiding van een stedelijk ontwikkelingsproject, met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen".

De ontwikkeling die met voorliggende ruimtelijke onderbouwing mogelijk wordt gemaakt, betreft het realiseren van 17 woningen. Hiermee vindt bij lange niet een overschrijding van de drempelwaarde van 2.000 woningen plaats. Een plan-MER of m.e.r.-beoordelingsplicht is dan niet aan de orde. Relevante omgevingsaspecten zijn daarnaast in voorgaande afdoende aan de orde geweest.

Kanttekening: Als uit de AERIUS-berekening blijkt dat aantasting van Natura-2000 gebieden door stikstofdepositie tijdens de aanleg- en gebruiksfase niet uit is te sluiten, moet een passende beoordeling worden gedaan.

p.m. AERIUS-berekening

5.1 Het digitale bestemmingsplan

In aansluiting op de invoering van de Wet ruimtelijke ordening (Wro), het Besluit ruimtelijke ordening (Bro), op 1 juli 2008, en de RO-standaarden, op 1 juli 2013, is bij het opstellen van het bestemmingsplan de genoemde wet- en regelgeving toegepast. De RO-standaarden bestaan uit: de Standaard Vergelijkbare BestemmingsPlannen 2012 (SVBP 2012), de Standaard Toegankelijkheid Ruimtelijke instrumenten 2012 (STRI 2012) en de Praktijkrichtlijn bestemmingsplannen 2012 (PRBP 2012).

Inhoud bestemmingsplan
Op grond van artikel 3.1.3 en artikel 3.1.6 van het Bro bestaat een bestemmingsplan uit:

• 1. bestemmingen die bij of krachtens de Wro kunnen worden voorgeschreven;
• 2. regels die bij of krachtens de Wro kunnen worden voorgeschreven;
• 3. een beschrijving van de bestemmingen, waarbij per bestemming het doel of de doeleinden worden aangegeven;
• 4. wanneer nodig uitwerkings- en wijzigingsregels en afwijken bij een omgevingsvergunning.

Daarbij is een bestemmingsplan voorzien van een toelichting. Hierin is de gemaakte keuze van de bestemmingen uiteengezet en zijn de resultaten van de voor het bestemmingsplan uitgevoerde onderzoeken opgenomen. Ook de resultaten van het overleg op grond van artikel 3.1.1 van het Bro zijn in de toelichting opgenomen alsook de manier waarop burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van het bestemmingsplan zijn betrokken is in deze toelichting uiteengezet. Daarbij zijn in de toelichting ook de inzichten in de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan opgenomen.

Additionele voorzieningen
In het plan zijn de al dan niet in directe relatie met een bestemming staande voorzieningen, zoals ondergrondse leidingen, paden, parkeervoorzieningen, bermen en voorzieningen ten behoeve van de waterbeheersing in de bestemming begrepen, zonder dat dit uitdrukkelijk is vermeld.

Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht
Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) met het bijbehorende Besluit omgevingsrecht (Bor) in werking getreden. De invoering van de Wabo en het Bor heeft gevolgen voor het ruimtelijk omgevingsrecht zoals dat gold op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Met de inwerkingtreding van de Wabo is de Wro deels vervallen en opgegaan in de Wabo. In de Wabo en het Bor is de omgevingsvergunning geïntroduceerd en geregeld.

Woningaanpassing
Middels een algemene afwijkingsbevoegdheid wordt ten behoeve van minder-validen en zorgbehoeftigen extra mogelijkheden voor de bouw van aan- en uitbouwen/woningaanpassing geboden. Zo kan men langer in de woning blijven wonen. Wel dient de behoefte aan extra woonruimte voldoende aannemelijk te worden gemaakt. Voorwaarde is verder dat men op grond van een wettelijke regeling (nu Wmo) in aanmerking komt voor een financiële bijdrage. Ook kan worden gedacht aan een verklaring van een arts van de GGD.

5.2 Bestemmingsplanprocedure

In de Wro en het Bro zijn regelingen opgenomen voor de bestemmingsplanprocedure. In deze procedure zijn de volgende fases onderscheiden.

Voorbereidingsprocedure
Voor het opstellen van een voorontwerpbestemmingsplan wordt door de gemeente een onderzoek uitgevoerd naar de bestaande situatie, de ruimtelijke ontwikkelingen en naar mogelijke en wenselijke ontwikkelingen in de gemeente. De gemeente stelt het voorontwerpbestemmingsplan voor het overleg op grond van artikel 3.1.1 van het Bro beschikbaar aan de betreffende besturen en diensten. In de toelichting van het bestemmingsplan wordt de reactie van de gemeente op de op- en aanmerkingen uit overleg- en inspraakreacties opgenomen.

Vaststellingsprocedure
Na een aankondiging in de Staatcourant, één of meer plaatselijke dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen en op de gemeentelijke internetpagina, wordt het ontwerpbestemmingsplan voor een periode van zes weken ter inzage gelegd. Tijdens deze periode kan een ieder zienswijzen indienen. Hierna stelt de gemeenteraad binnen twaalf weken na de periode van terinzagelegging het bestemmingsplan vast. Wanneer noodzakelijk kan de gemeenteraad het bestemmingsplan gewijzigd vaststellen.

Beroepsprocedure
Het vaststellingsbesluit waarin het bestemmingsplan is vastgesteld wordt door de gemeenteraad bekend gemaakt. Het vastgestelde bestemmingsplan wordt ter inzage gelegd. Wanneer door de Inspectie leefomgeving en transport (voormalige VROM-inspectie) of Gedeputeerde Staten een zienswijze is ingediend die niet volledig is overgenomen of wanneer het bestemmingsplan door de gemeenteraad gewijzigd is vastgesteld, moet het vaststellingsbesluit zes weken na het besluit bekend worden gemaakt en moet het vastgestelde bestemmingsplan ter inzage worden gelegd. Binnen zes weken na het bekendmaken van het vaststellingsbesluit kan er beroep worden ingesteld bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Wanneer het bestemmingsplan ongewijzigd is vastgesteld en de mogelijke zienswijze van de Inspectie leefomgeving en transport of Gedeputeerde Staten volledig is overgenomen wordt het vaststellingsbesluit door de gemeenteraad binnen twee weken na het besluit bekend gemaakt. Ook het vastgestelde bestemmingsplan wordt binnen deze periode ter inzage gelegd.

5.3 Bestemmingen

Het voorliggende bestemmingsplan kent drie bestemmingen: ‘Wonen’, ‘Tuin’, en ‘Verkeer-Verblijfsgebied’. In navolgende tekst worden de opgenomen bestemmingen besproken.

Tuin
De bestemming 'Tuin' heeft betrekking op de gezamenlijke hoftuin en de ruimte voor de woning. Hier mogen geen gebouwen worden gebouwd. Ook bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zijn niet toegestaan, met uitzondering van erkers en omgevingsvergunningvrije bouwwerken.

Verkeer - Verblijfsgebied
De ontsluitingsweg is bestemd voor 'Verkeer - Verblijfsgebied'. Ook kunnen hier parkeervoorzieningen en groenvoorzieningen worden gerealiseerd.

Wonen
De voor 'Wonen' bestemde gronden zijn bestemd voor woningen, al dan niet in combinatie met ruimte voor een aan-huis-verbonden beroep of bedrijf en inclusief de bijbehorende aan- en uitbouwen en vrijstaande bijgebouwen. Voor de maatvoering van de gebouwen en bouwwerken is aangesloten bij de regels zoals die in de plansystematiek dorpen Achtkarspelen gelden. Op de verbeelding is per bouwvlak aangegeven hoeveel woningen er maximaal zijn toegestaan.

6.1 Economische uitvoerbaarheid

Het voorliggende bestemmingsplan is opgesteld naar aanleiding van een verzoek van de initiatiefnemer. De uit het plan voortkomende kosten zullen door de initiatiefnemer worden gedragen, zoals is vastgelegd in een exploitatieovereenkomst.

Onderzoeks- en plankosten
De kosten voor het verrichten van de noodzakelijke onderzoeken ten behoeve van de planvorming vanwege dit bestemmingsplan worden door de initiatiefnemer gedragen. Dit geldt eveneens voor de gebruikelijke kosten voor de ambtelijke planbegeleiding.

Planschade
Door het opstellen van dit nieuwe bestemmingsplan voor de betreffende gronden is er de kans dat door eigenaren van gronden in de directe omgeving van het plangebied bij de gemeente op grond van artikel 6.1 Wro een verzoek tot tegemoetkoming in planschade wordt ingediend. De mogelijke kosten die samenhangen met een planschadeverhaal worden door de initiatiefnemer gedragen. Hiervoor wordt tussen de gemeente en de initiatiefnemer een planschadeovereenkomst ondertekend.

Conclusie
Het kostenverhaal, evenals de afwenteling van de planschade, wordt gedragen door de initiatiefnemer. Op basis van deze overweging moet het planvoornemen van dit bestemmingsplan economisch uitvoerbaar worden geacht. De exploitatiekosten zijn derhalve anderszins verzekerd. Een exploitatieplan op grond van de Grondexploitatiewet is dan ook niet noodzakelijk. Voorgaande betekent dat dit bestemmingsplan niet door onvoldoende economische uitvoerbaarheid wordt belemmerd.

6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

Overleg ex artikel 3.1.1 Bro
Het voorontwerpbestemmingsplan zal ter inzage worden gelegd voor inspraak en overleg. In het kader van het overleg ex artikel 3.1.1. Bro wordt het voorontwerp toegezonden aan diverse overlegpartners, waaronder Wetterskip Fryslân en provincie Fryslân. De resultaten worden in hierna in deze paragraaf beschreven.

Overleg en inspraak
Het voorontwerp-bestemmingsplan heeft vanaf 16 januari 2020 ter inzage gelegen. Daarnaast is het voorontwerp toegezonden aan de betreffende overlegpartners (overleg ex artikel 3.1.1. Bro). Het vooroverleg heeft geleid tot een aantal opmerkingen. Er zijn geen inspraakreacties ontvangen.

De overlegreacties zijn verwerkt in het bestemmingsplan en worden in de navolgende tekst samengevat en van antwoord voorzien.

• 1. Provincie Fryslân:
  Op grond van de Verordening Romte Fryslân 2014 kan een ruimtelijk plan mogelijkheden voor woningbouw bevatten indien de aantallen en de kwaliteit van de woningbouw in overeenstemming zijn met een woonplan, dat schriftelijke instemming van de provincie heeft. De afspraken over het woonprogramma liepen tot 1 januari 2020. De provincie is met de regio in gesprek om te komen tot nieuwe regionale woningbouwafspraken. Omdat met de regio en de gemeente nog geen actueel woningbouwprogramma overeen gekomen is waarin alle projecten in volgorde van prioritering zijn opgenomen, neemt de provincie nog een voorbehoud bij dit project. De provincie gaat er van uit dat, gelet op de toe te voegen kwaliteit van de woningen, dit project hoog op het prioriteringsoverzicht van de regio/gemeente zal komen. Voor het overige geeft het plan geen aanleiding tot opmerkingen.

Reactie gemeente:
Het project zal, mede door de aangetoonde kwantitatieve en kwalitatieve behoefte, hoog op het prioriteringsoverzicht van de gemeente komen. Bij het maken van nieuwe afspraken over het woonprogramma wordt dit project meegenomen in die afspraken.

• 2. Brandweer Fryslân
  Brandweer Fryslân heeft een repressief advies gegeven ten aanzien van het bestemmingsplan. In een dergelijk advies komen aspecten aan bod die van belang zijn voor de basisbrandweerzorg. Hierbij valt te denken aan onder meer bereikbaarheid, de beschikbaarheid van bluswater en de opkomsttijden. Deze twee meest nabijgelegen brandkranen zijn onvoldoende om binnen de gestelde afstanden voor het volledige plangebied gebruikt te kunnen worden. Brandweer Fryslân adviseert daarom om één nieuwe brandkraan nabij de locatie op de bestaande waterleiding aan te brengen.

Verder adviseert Brandweer Fryslân te controleren of de (doodlopende) paden, inclusief parkeerveld, voldoen aan alle afmetingen en uitvoering onder 'Bereikbaarheid' in dit advies. Wanneer hieraan niet wordt voldaan adviseert Brandweer Fryslân om dit gedeelte van de route aan te passen zodat alsnog wordt voldaan. Brandweer Fryslân ontvangt graag de gegevens betreffende de definitieve ontsluiting van het plangebied (afmetingen e.d.) ter advisering en vraagt betrokken te worden bij de verdere invulling van het plangebied.

Reactie gemeente:
In het bestemmingsplan is de genoemde ontsluiting aangeduid met de enkelbestemming 'Verkeer - Verblijfsgebied', en bestemd voor o.a. (woon)straten, paden en parkeervoorzieningen. Op de verbeelding is deze bestemming ter hoogte van de onsluitingswegen ruim 10 m breed. Hiermee biedt het bestemmingsplan genoeg ruimte voor de ontsluiting van het plangebied.

In de planuitwerking volgt nader overleg tussen de initiatiefnemer, de gemeente Achtkarspelen en Brandweer Fryslân en worden de gegevens (afmetingen) van de definitieve ontsluiting duidelijk.

• 3. Wetterskip Fryslân
  In een reactie geeft Wetterskip Fryslân aan dat een aantal wateraspecten (watercompensatie en klimaatadaptie) waarover contact is geweest en advies is uitgebracht nog niet in het bestemmingsplan zijn genoemd en verwerkt. Het Wetterskip ziet graag dat deze onderwerpen nader worden toegelicht.

Reactie gemeente:
De waterparagraaf (paragraaf 4.6) is naar aanleiding van de reactie van Wetterskip Fryslân aangevuld met de genoemde aspecten. Aangegeven is dat er met de sloop van de opstal van het gymlokaal, de tennisbaan en het gebouw van de tennisclub vrijwel evenveel verharding is verdwenen dan dat er terugkomt. Door de minimale netto toevoeging van verharding wordt geacht dat watercompensatie voor het onderhavige plan niet aan de orde is.

• 4. Gasunie Transport Services
  In haar reactie op ons verzoek om te reageren op het voorontwerp bestemmingsplan heeft de Gasunie aangegeven dat zij de met dit bestemmingsplan beoogde ontwikkeling hebben getoetst aan het huidige externe veiligheidsbeleid van het Ministerie van I&M voor aardgastransportleidingen.

Op grond van deze toetsing is vastgesteld dat het plangebied buiten het risicogebied van aardgastransportleidingen is gelegen. Er zijn vanuit dit aspect geen beperkingen voor de verdere planontwikkeling.

Reactie gemeente:
De reactie wordt voor kennisgeving aangenomen.

Tervisielegging ontwerp
Het ontwerpbestemmingsplan is voor een periode van zes weken ter inzage gelegd. Met het ter visie leggen van het ontwerp-bestemmingsplan heeft de gemeente een ieder in de gelegenheid gesteld om kennis te kunnen nemen van, alsmede te reageren op, de inhoud van het planvoornemen.

Er zijn geen zienswijzen binnengekomen. Het plan is ongewijzigd vastgesteld.